សឹងរាប់ភ្លេចទៅហើយដែលសហគមន៍អន្តរជាតិ និងមេដឹកនាំពិភពលោក
បានដាក់ការទាមទារឲ្យលោក ហ៊ុន សែន សម្របសម្រួល បើកច្រកឲ្យលោកប្រធាន
សម រង្ស៊ី វិលត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ
ដើម្បីចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតដោយពេញលេញ និង
មានសុវត្ថិភាព
ក៏ព្រោះតែមេដឹកនាំពិភពលោកមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ថាគណបក្សកាន់អំណាចបាន
ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការជាឧបករណ៍នយោបាយដើម្បីធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ
និងកម្ចាត់លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ចេញពីសង្វៀននយោបាយ។
ម្យ៉ាងទៀតវាបានបង្ហាញឲ្យឃើញពីភាពកម្សោយកំសាកខ្វះការទទួលខុសត្រូវ
និងខ្លាចចំពោះប្រជាប្រិយភាពរបស់លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី
ដែលកំពុងកើនឡើងឥតដែលធ្លាក់ចុះក្នុងស្រ ទាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ
ហើយក្នុងការបោះឆ្នោតនាថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ ខាងមុខនេះ
លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី
បានក្លាយជាជម្រើសនិងជាក្តីសង្ឃឹមតែមួយគត់សម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅ
ដែលកំពុងស្រេកឃ្លានក្នុងការផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំថ្មី។
មានបញ្ហាសំខាន់ៗចំនួន ៤ ដែលពលរដ្ឋខ្មែរបានលើកយកមកជជែកពិភាក្សាគ្នា ហើយគេអាចមើល ឃើញពីភាពកម្សោយ និងកំសាករបស់លោក ហ៊ុន សែន នៅលើគោកត្រង់ថា លោក ហ៊ុន សែន ក៏ដូចជាមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលតែងតែលើក ឡើងអំពីប្រព័ន្ធតុលាការដែលឯក រាជ្យ ហើយរដ្ឋាភិបាលគ្មានសិទ្ធិលូកដៃជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការ នោះទេ ហើយរឿងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលត្រូវផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារក្នុងសំណុំរឿងផែនទី និងសំ ណុំរឿងព្រំដែនរយៈពេល១២ឆ្នាំ គឺជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ។ ត្រង់ចំ ណុចនេះពលរដ្ឋខ្មែរ ហាក់ដូចជាគ្មានអ្វីគួរឲ្យសង្ស័យនោះទេ នៅ ពេលដែលគេមើលឃើញថានា យករដ្ឋមន្ត្រីសៀម បានដាក់សំណើសុំឲ្យ មានការលើកលែង និងបន្ធូរបន្ថយទោសដល់ជនជាតិសៀម ដែលកំពុង ជាប់ឃុំក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បែរជាលោក ហ៊ុន សែន ទទួលយកសំណើរបស់លោកស្រី យីងឡាក់ យ៉ាងទន់ភ្លន់បំផុត។ រីឯសម្រាប់អ្នកប្រជាធិបតេយ្យអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស សកម្ម ជនដីធ្លី ជាជនជាតិខ្មែររាប់សិបនាក់ បែរជាលោក ហ៊ុន សែន ចាត់ទុកជាសត្រូវ បើទោះបីជាមានសំណើរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ក៏ដូចជាស្ថាប័នអន្តរជាតិសំខាន់ៗសុំឲ្យមានការដោះលែងសកម្មជនទាំងនោះ ក៏លោក ហ៊ុនសែន មិនអើពើដោយចាត់ទុកថា វាជារឿងរបស់តុលាការ ប៉ុន្តែសហគ មន៍អន្តរជាតិ បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ រួចហើយថា តុលាការនៅស្រុកខ្មែរ គ្រាន់តែជាឧបករណ៍នយោបាយរបស់ ក្រុមអ្នកកាន់អំណាចតែប៉ុណ្ណោះ។
បញ្ហាមួយទៀតគឺ ក្រុមអ្នកកាន់អំណាចនៅស្រុកខ្មែរ បានលើកយកករណីរបស់លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ទៅជជែកនៅស្ថាប័នប៉ូលិសអន្តរជាតិ ដែលគេហៅថា ប៉ូលិស អាំងទែរប៉ូល ដើម្បីចេញនិវេទន៍ក្រហមឲ្យមានការ តាមចាប់ខ្លួនលោក សម រង្ស៊ី មកផ្តន្ទាទោស ហើយមួយម៉ាត់ណាក៏ដោយ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលសំខាន់ៗមួយចំនួននិយាយថា នៅពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី ធ្វើដំណើរមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវប្រឈមនឹងការចាប់ឃុំខ្លួន ព្រោះ ដីកាមានរួចរាល់អស់ហើយ។ អាចបញ្ជាក់បានថា បំណងសំខាន់បំផុតរបស់ក្រុមអ្នកកាន់ អំណាចនៅស្រុកខ្មែរ គឺព្យាយាមចាប់ ខ្មែរស្នេហាជាតិ និងមេដឹកនាំចលនា ប្រជាធិបតេយ្យយកទៅដាក់ពន្ធនាគារ ដើម្បីកុំឲ្យមានឱកាសធ្វើនយោបាយប្រកួតប្រ ជែងផ្តួលអំណាច លោក ហ៊ុន សែន ប៉ុន្តែមហិច្ឆតារបស់ក្រុមអ្នកកាន់អំ ណាចដែលព្យាយាមធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលោក សម រង្ស៊ី តាមគ្រប់មធ្យោបាយ មិនបានសម្រេចជោគជ័យទេ ព្រោះដីកាផ្តន្ទាទោសលោក សម រង្ស៊ី ដែល ចេញដោយតុលាការស្រុកខ្មែរគ្មាននរណាទទួលស្គាល់ទេ ហើយវាជារឿងនយោ បាយសុទ្ធសាធ ដូច្នេះហើយបានជាលោកប្រធាន សមរង្ស៊ី មានឱកាសដើរហើរដោយសេរីនៅទូទាំងពិភពលោករាប់ទាំងបណ្តាប្រ ទេសនៅក្បែរកម្ពុជាផងដែរ។
ចំណុចមួយទៀត ដែលជាកម្មវត្ថុដ៏សំខាន់បំផុតផងដែរនោះ គឺមេដឹក នាំសហគមន៍អឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិក អូស្ត្រាលី អង្គការសហប្រជាជាតិអ្នក ស្រឡាញ់យុត្តិធម៌ និងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យនៅទូទាំងពិភពលោកដែលចុង ក្រោយនេះ គឺនាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំង បានឈឺឆ្អាលជួយអន្តរាគមន៍រកយុត្តិ ធម៌ជូនលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ហើយ ហ៊ាននិយាយដោយចំពោះមុខទៅកាន់លោក ហ៊ុន សែន អំឡុងជំនួបទ្វេភាគីឲ្យបញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ហើយត្រូវរៀបចំដំណើរការបោះឆ្នោត ដោយសេរី និងយុត្តិធម៌។ ប្រសិនបើលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ត្រូវជាប់ទោសព្រហ្ម ទណ្ឌដូចដែលលោក ហ៊ុន សែន លើក ឡើងមែននោះ ហេតុអ្វីបានជាសហគមន៍អន្តរជាតិ និងមេដឹកនាំពិភព លោក នាំគ្នាជួយការពារលោកប្រ ធាន សម រង្ស៊ី តាមគ្រប់មធ្យោបាយនិងប្រកបដោយទឹកចិត្តល្អបរិសុទ្ធ ហើយពួកគេនាំគ្នាថ្កោលទោសខ្លាំងបំផុតចំពោះរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលនិយមយកខ្មែរគ្នាឯងធ្វើជាសត្រូវ ហើយប្រើប្រាស់ប្រ ព័ន្ធតុលាការជាឧបករណ៍ដើម្បីបំបិទ សំឡេងរិះគន់ការដឹកនាំរបស់គាត់។
ចំណុចសំខាន់មួយទៀតគឺ មេដឹកនាំបរទេសអ្នកនយោបាយ ថ្នាក់អន្តរជាតិដូចជានៅអឺរ៉ុប អាមេរិក កាណាដា អូស្ត្រាលី ហ្វីលីពីន ឥណ្ឌូនេស៊ី ស្វីស ជាពិសេសបណ្តាប្រទេស នៅតំបន់អាស៊ី សុទ្ធតែទទួលស្វាគ មន៍យ៉ាងកក់ក្តៅចំពោះដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ហើយក្នុងវេទិកាសាធារណៈ ថ្នាក់អន្តរជាតិ ក៏ដូចជាសន្និសីទកំពូលៗរបស់ពិភពលោកទាំងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ សង្គម វប្បធម៌ គឺតែង តែមានវត្តមានលោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានអញ្ជើញឲ្យធ្វើជាវាគ្មិនកិត្តិយស ឡើងថ្លែងសុន្ទរថា លើបញ្ហាផ្សេងៗដែលពាក់ព័ន្ធស្ថានភាពនយោបាយ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងដំណើរការនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។ ត្រង់ចំណុចនេះពល រដ្ឋដែលមិនសូវមានចំណេះដឹងជ្រៅជ្រះបានលើកជាសំណួរថា ប្រសិនបើលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ជាអ្នកទោសដូចដែលក្រុមអ្នកកាន់អំណាច នៅស្រុកខ្មែរបាននិយាយពេញៗមាត់នោះ តើមានមេដឹកនាំពិភពលោក ឬអ្នកនយោបាយបរទេសណា ហ៊ានជួបប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ? ហើយអញ្ជើញឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ទៅចូលរួមជាវា គ្មិនកិត្តិយសនៅតាមសន្និសីទ និងកិច្ចប្រជុំកំពូលៗរបស់អន្តរជាតិ?
រឿងសំខាន់មួយទៀតនោះ គឺហេតុអ្វីបានជាសហគមន៍អន្តរជាតិនៅតែដាក់សម្ពាធលើលោក ហ៊ុន សែន តាមគ្រប់រូបភាពដើម្បីទាមទារ ឲ្យមានការសម្របសម្រួលអនុញ្ញាតឲ្យលោកប្រធាន សម រង្ស៊ីវិលត្រឡប់ មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដើម្បីបន្ត អាជីពនយោបាយក្នុងតំ ណែងជាអ្នក តំណាងរាស្ត្រស្របច្បាប់ តាមរយៈ ការទម្លាក់ចោលនូវបទចោទប្រកាន់ និងការផ្តន្ទាទោស តាមរបៀបឡប់ឡែ។ មានន័យថា អ្វីដែលជាការប្រ ឌិតរឿងចោទប្រកាន់និងផ្តន្ទាទោសទៅលើលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី គ្រាន់តែជាលេសដែលក្រុមអ្នកកាន់អំណាច នៅស្រុកខ្មែរ ព្យាយាមរករឿងនិងរារាំងមិនឲ្យលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី វិលត្រឡប់មកកាន់អាជីពនយោបាយ វិញតែប៉ុណ្ណោះ ព្រោះថាមានតែលោក ប្រធាន សម រង្ស៊ី ម្នាក់គត់ ដែលមានគីឡូធ្ងន់អាចផ្តួលអំណាចលោកហ៊ុន សែន ដោយជោគជ័យក្នុងដំណើរការ បោះឆ្នោតជាតិអាណ ត្តិទី៥ នាថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ នេះ។ ដូច្នេះហើយបានជាលោក ហ៊ុន សែន សុខចិត្តធ្វើខ្លួនជាមនុស្សកំសាកគ្មាន ទឹកចិត្តជាកីឡាករ ក៏ព្រោះតែលោក ហ៊ុន សែន ខ្លាចប្រជាប្រិយភាពរបស់ លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ដែលមានសន្ទុះគាំទ្រកាន់តែច្រើនឡើងៗពីមួយអាណត្តិទៅមួយអាណត្តិអត់ ដែលមានធ្លាក់ចុះទាល់តែសោះ។
មានន័យថា ទស្សនៈ និងការយល់ឃើញរបស់មេដឹកនាំពិភពលោក និងស្ថាប័នអន្តរជាតិសំខាន់ៗប្រកបដោយសុភវិនិច្ឆ័យ ចំពោះលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ដែលជាជនស្លូតត្រង់ និងជាជនរងគ្រោះដោយសារប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជា ខ្វះឯករាជ្យ និងជាឧបករណ៍របស់ក្រុមអ្នកកាន់អំណាច។ ការទាមទាររបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំងក្នុងជំនួបទ្វេភាគីជាមួយ លោក ហ៊ុន សែន មិនមែនកើតឡើង ដោយចៃដន្យនោះទេ ហើយកន្លងមកសមាជិកសភាបារាំងដ៏មានឥទ្ធិពលជាច្រើននាក់ ធ្លាប់បានសរសេរលិខិតដាក់ជូនប្រធានាធិបតីបារាំង ឲ្យបញ្ចេញប្រតិកម្មខ្លាំងក្លាចំពោះការប្រព្រឹត្តរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលធ្វើទុក្ខបុកម្នេញចំពោះអ្នកប្រ ជាធិបតេយ្យ និងមេដឹកនាំគណបក្ស ប្រឆាំង ហើយក៏មានសមាជិកសភាបារាំងបានប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងខ្លាំងក្លា ក្នុងការជំរុញឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិ ពិនិ ត្យមើលឡើងវិញអំពីខ្លឹមសារដែលមានចែងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព ក្រុងប៉ារីស កាលពី២០ឆ្នាំមុន ហើយមកដល់ពេលនេះ ក្រុមអ្នកកាន់អំ ណាចនៅស្រុកខ្មែរ បានបំភ្លេចចោល មិនអនុវត្តន៍តាមឲ្យបានត្រឹមត្រូវនិងពេញលេញនោះទេ។
សូមបញ្ជាក់ថាបារាំងគឺជាសហ ប្រធានដឹកនាំឲ្យមានសន្និសីទក្រុងប៉ារីស ជាមួយដៃគូដ៏សំខាន់មួយទៀតគឺប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលជាកូនសោដ៏សំខាន់ជួយរកដំណោះស្រាយផ្នែកនយោបាយដើម្បី បញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលដ៏រ៉ាំរ៉ៃនៅកម្ពុជា ហើយ បានបង្កើតឲ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស នៅថ្ងៃទី២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ដោយមានម្ចាស ់ហត្ថលេខីជាដៃគូអន្តរជាតិសំខាន់ៗចំនួន២១ប្រទេសផ្សេងទៀត។ ទាំងសហប្រធាននៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ក៏ដូចជាម្ចាស់ហត្ថ លេខីដែលជាសាក្សី ដ៏សំខាន់សុទ្ធតែ បានប្តេជ្ញាគាំទ្របុព្វហេតុដ៏ត្រឹមត្រូវរបស់លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ក្នុងបេសកកម្មដ៏មានតម្លៃនិងដើរលើផ្លូវដ៏សែនលំបាក ក្នុងការទាមទារឲ្យស ហគមន៍អន្តរជាតិយកចិត្តទុកដាក់ត្រួតពិនិត្យឡើងវិញ ពីការអនុវត្តកិច្ច ព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស និងធានាឲ្យមានការរៀបចំបោះឆ្នោតដោយប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា នាថ្ងៃទី២៨ កក្កដា ឆ្នាំ២០១៣នេះ។
នៅទូទាំងពិភពលោក អ្នកប្រ ជាធិបតេយ្យនិងអ្នកស្រឡាញ់យុត្តិ ធម៌បានឈឺឆ្អាលនិងថ្កោលទោសខ្លាំងបំផុតចំពោះលោក ហ៊ុន សែន ដែលធ្វើទុក្ខបុកម្នេញរករឿងនិងរា រាំងមិនឲ្យលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី វិលត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ តាមរយៈការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការជាឧបករណ៍នយោបាយ ហើយប្រសិនបើគ្មានការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតឲ្យស្របតាមអនុ សាសន៍របស់លោក សុរិយា ស៊ូប៊ែរឌី ដូចការទាមទាររបស់ប្រធានាធិបតិអាមេរិក និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ជាពិសេសការបោះឆ្នោតនាពេលខាង មុខនេះ បើគ្មានវត្តមានចូលរួមប្រ កួតប្រជែងដោយផ្ទាល់ពីលោកប្រ ធាន សម រង្ស៊ី ទេនោះ ច្បាស់ណាស់ដែលថា ដំណើរការបោះឆ្នោតតាមរបៀបក្លែងបន្លំមិនស្របតាមគោលការណ៍នៃ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យគ្មាននរណាទទួលស្គាល់នោះទេ ហើយ រដ្ឋាភិបាលថ្មីដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតមិនត្រឹមត្រូវ មិនស្របតាម គោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ ចៀសមិនផុតពីការដាក់ឲ្យស្ថិតនៅឯកោពីសហគមន៍អន្តរជាតិនោះទេ៕
មានបញ្ហាសំខាន់ៗចំនួន ៤ ដែលពលរដ្ឋខ្មែរបានលើកយកមកជជែកពិភាក្សាគ្នា ហើយគេអាចមើល ឃើញពីភាពកម្សោយ និងកំសាករបស់លោក ហ៊ុន សែន នៅលើគោកត្រង់ថា លោក ហ៊ុន សែន ក៏ដូចជាមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលតែងតែលើក ឡើងអំពីប្រព័ន្ធតុលាការដែលឯក រាជ្យ ហើយរដ្ឋាភិបាលគ្មានសិទ្ធិលូកដៃជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការ នោះទេ ហើយរឿងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលត្រូវផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារក្នុងសំណុំរឿងផែនទី និងសំ ណុំរឿងព្រំដែនរយៈពេល១២ឆ្នាំ គឺជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ។ ត្រង់ចំ ណុចនេះពលរដ្ឋខ្មែរ ហាក់ដូចជាគ្មានអ្វីគួរឲ្យសង្ស័យនោះទេ នៅ ពេលដែលគេមើលឃើញថានា យករដ្ឋមន្ត្រីសៀម បានដាក់សំណើសុំឲ្យ មានការលើកលែង និងបន្ធូរបន្ថយទោសដល់ជនជាតិសៀម ដែលកំពុង ជាប់ឃុំក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បែរជាលោក ហ៊ុន សែន ទទួលយកសំណើរបស់លោកស្រី យីងឡាក់ យ៉ាងទន់ភ្លន់បំផុត។ រីឯសម្រាប់អ្នកប្រជាធិបតេយ្យអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស សកម្ម ជនដីធ្លី ជាជនជាតិខ្មែររាប់សិបនាក់ បែរជាលោក ហ៊ុន សែន ចាត់ទុកជាសត្រូវ បើទោះបីជាមានសំណើរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ក៏ដូចជាស្ថាប័នអន្តរជាតិសំខាន់ៗសុំឲ្យមានការដោះលែងសកម្មជនទាំងនោះ ក៏លោក ហ៊ុនសែន មិនអើពើដោយចាត់ទុកថា វាជារឿងរបស់តុលាការ ប៉ុន្តែសហគ មន៍អន្តរជាតិ បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ រួចហើយថា តុលាការនៅស្រុកខ្មែរ គ្រាន់តែជាឧបករណ៍នយោបាយរបស់ ក្រុមអ្នកកាន់អំណាចតែប៉ុណ្ណោះ។
បញ្ហាមួយទៀតគឺ ក្រុមអ្នកកាន់អំណាចនៅស្រុកខ្មែរ បានលើកយកករណីរបស់លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ទៅជជែកនៅស្ថាប័នប៉ូលិសអន្តរជាតិ ដែលគេហៅថា ប៉ូលិស អាំងទែរប៉ូល ដើម្បីចេញនិវេទន៍ក្រហមឲ្យមានការ តាមចាប់ខ្លួនលោក សម រង្ស៊ី មកផ្តន្ទាទោស ហើយមួយម៉ាត់ណាក៏ដោយ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលសំខាន់ៗមួយចំនួននិយាយថា នៅពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី ធ្វើដំណើរមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវប្រឈមនឹងការចាប់ឃុំខ្លួន ព្រោះ ដីកាមានរួចរាល់អស់ហើយ។ អាចបញ្ជាក់បានថា បំណងសំខាន់បំផុតរបស់ក្រុមអ្នកកាន់ អំណាចនៅស្រុកខ្មែរ គឺព្យាយាមចាប់ ខ្មែរស្នេហាជាតិ និងមេដឹកនាំចលនា ប្រជាធិបតេយ្យយកទៅដាក់ពន្ធនាគារ ដើម្បីកុំឲ្យមានឱកាសធ្វើនយោបាយប្រកួតប្រ ជែងផ្តួលអំណាច លោក ហ៊ុន សែន ប៉ុន្តែមហិច្ឆតារបស់ក្រុមអ្នកកាន់អំ ណាចដែលព្យាយាមធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលោក សម រង្ស៊ី តាមគ្រប់មធ្យោបាយ មិនបានសម្រេចជោគជ័យទេ ព្រោះដីកាផ្តន្ទាទោសលោក សម រង្ស៊ី ដែល ចេញដោយតុលាការស្រុកខ្មែរគ្មាននរណាទទួលស្គាល់ទេ ហើយវាជារឿងនយោ បាយសុទ្ធសាធ ដូច្នេះហើយបានជាលោកប្រធាន សមរង្ស៊ី មានឱកាសដើរហើរដោយសេរីនៅទូទាំងពិភពលោករាប់ទាំងបណ្តាប្រ ទេសនៅក្បែរកម្ពុជាផងដែរ។
ចំណុចមួយទៀត ដែលជាកម្មវត្ថុដ៏សំខាន់បំផុតផងដែរនោះ គឺមេដឹក នាំសហគមន៍អឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិក អូស្ត្រាលី អង្គការសហប្រជាជាតិអ្នក ស្រឡាញ់យុត្តិធម៌ និងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យនៅទូទាំងពិភពលោកដែលចុង ក្រោយនេះ គឺនាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំង បានឈឺឆ្អាលជួយអន្តរាគមន៍រកយុត្តិ ធម៌ជូនលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ហើយ ហ៊ាននិយាយដោយចំពោះមុខទៅកាន់លោក ហ៊ុន សែន អំឡុងជំនួបទ្វេភាគីឲ្យបញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ហើយត្រូវរៀបចំដំណើរការបោះឆ្នោត ដោយសេរី និងយុត្តិធម៌។ ប្រសិនបើលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ត្រូវជាប់ទោសព្រហ្ម ទណ្ឌដូចដែលលោក ហ៊ុន សែន លើក ឡើងមែននោះ ហេតុអ្វីបានជាសហគមន៍អន្តរជាតិ និងមេដឹកនាំពិភព លោក នាំគ្នាជួយការពារលោកប្រ ធាន សម រង្ស៊ី តាមគ្រប់មធ្យោបាយនិងប្រកបដោយទឹកចិត្តល្អបរិសុទ្ធ ហើយពួកគេនាំគ្នាថ្កោលទោសខ្លាំងបំផុតចំពោះរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលនិយមយកខ្មែរគ្នាឯងធ្វើជាសត្រូវ ហើយប្រើប្រាស់ប្រ ព័ន្ធតុលាការជាឧបករណ៍ដើម្បីបំបិទ សំឡេងរិះគន់ការដឹកនាំរបស់គាត់។
ចំណុចសំខាន់មួយទៀតគឺ មេដឹកនាំបរទេសអ្នកនយោបាយ ថ្នាក់អន្តរជាតិដូចជានៅអឺរ៉ុប អាមេរិក កាណាដា អូស្ត្រាលី ហ្វីលីពីន ឥណ្ឌូនេស៊ី ស្វីស ជាពិសេសបណ្តាប្រទេស នៅតំបន់អាស៊ី សុទ្ធតែទទួលស្វាគ មន៍យ៉ាងកក់ក្តៅចំពោះដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ហើយក្នុងវេទិកាសាធារណៈ ថ្នាក់អន្តរជាតិ ក៏ដូចជាសន្និសីទកំពូលៗរបស់ពិភពលោកទាំងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ សង្គម វប្បធម៌ គឺតែង តែមានវត្តមានលោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានអញ្ជើញឲ្យធ្វើជាវាគ្មិនកិត្តិយស ឡើងថ្លែងសុន្ទរថា លើបញ្ហាផ្សេងៗដែលពាក់ព័ន្ធស្ថានភាពនយោបាយ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងដំណើរការនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។ ត្រង់ចំណុចនេះពល រដ្ឋដែលមិនសូវមានចំណេះដឹងជ្រៅជ្រះបានលើកជាសំណួរថា ប្រសិនបើលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ជាអ្នកទោសដូចដែលក្រុមអ្នកកាន់អំណាច នៅស្រុកខ្មែរបាននិយាយពេញៗមាត់នោះ តើមានមេដឹកនាំពិភពលោក ឬអ្នកនយោបាយបរទេសណា ហ៊ានជួបប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ? ហើយអញ្ជើញឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ទៅចូលរួមជាវា គ្មិនកិត្តិយសនៅតាមសន្និសីទ និងកិច្ចប្រជុំកំពូលៗរបស់អន្តរជាតិ?
រឿងសំខាន់មួយទៀតនោះ គឺហេតុអ្វីបានជាសហគមន៍អន្តរជាតិនៅតែដាក់សម្ពាធលើលោក ហ៊ុន សែន តាមគ្រប់រូបភាពដើម្បីទាមទារ ឲ្យមានការសម្របសម្រួលអនុញ្ញាតឲ្យលោកប្រធាន សម រង្ស៊ីវិលត្រឡប់ មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដើម្បីបន្ត អាជីពនយោបាយក្នុងតំ ណែងជាអ្នក តំណាងរាស្ត្រស្របច្បាប់ តាមរយៈ ការទម្លាក់ចោលនូវបទចោទប្រកាន់ និងការផ្តន្ទាទោស តាមរបៀបឡប់ឡែ។ មានន័យថា អ្វីដែលជាការប្រ ឌិតរឿងចោទប្រកាន់និងផ្តន្ទាទោសទៅលើលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី គ្រាន់តែជាលេសដែលក្រុមអ្នកកាន់អំណាច នៅស្រុកខ្មែរ ព្យាយាមរករឿងនិងរារាំងមិនឲ្យលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី វិលត្រឡប់មកកាន់អាជីពនយោបាយ វិញតែប៉ុណ្ណោះ ព្រោះថាមានតែលោក ប្រធាន សម រង្ស៊ី ម្នាក់គត់ ដែលមានគីឡូធ្ងន់អាចផ្តួលអំណាចលោកហ៊ុន សែន ដោយជោគជ័យក្នុងដំណើរការ បោះឆ្នោតជាតិអាណ ត្តិទី៥ នាថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ នេះ។ ដូច្នេះហើយបានជាលោក ហ៊ុន សែន សុខចិត្តធ្វើខ្លួនជាមនុស្សកំសាកគ្មាន ទឹកចិត្តជាកីឡាករ ក៏ព្រោះតែលោក ហ៊ុន សែន ខ្លាចប្រជាប្រិយភាពរបស់ លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ដែលមានសន្ទុះគាំទ្រកាន់តែច្រើនឡើងៗពីមួយអាណត្តិទៅមួយអាណត្តិអត់ ដែលមានធ្លាក់ចុះទាល់តែសោះ។
មានន័យថា ទស្សនៈ និងការយល់ឃើញរបស់មេដឹកនាំពិភពលោក និងស្ថាប័នអន្តរជាតិសំខាន់ៗប្រកបដោយសុភវិនិច្ឆ័យ ចំពោះលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ដែលជាជនស្លូតត្រង់ និងជាជនរងគ្រោះដោយសារប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជា ខ្វះឯករាជ្យ និងជាឧបករណ៍របស់ក្រុមអ្នកកាន់អំណាច។ ការទាមទាររបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំងក្នុងជំនួបទ្វេភាគីជាមួយ លោក ហ៊ុន សែន មិនមែនកើតឡើង ដោយចៃដន្យនោះទេ ហើយកន្លងមកសមាជិកសភាបារាំងដ៏មានឥទ្ធិពលជាច្រើននាក់ ធ្លាប់បានសរសេរលិខិតដាក់ជូនប្រធានាធិបតីបារាំង ឲ្យបញ្ចេញប្រតិកម្មខ្លាំងក្លាចំពោះការប្រព្រឹត្តរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលធ្វើទុក្ខបុកម្នេញចំពោះអ្នកប្រ ជាធិបតេយ្យ និងមេដឹកនាំគណបក្ស ប្រឆាំង ហើយក៏មានសមាជិកសភាបារាំងបានប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងខ្លាំងក្លា ក្នុងការជំរុញឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិ ពិនិ ត្យមើលឡើងវិញអំពីខ្លឹមសារដែលមានចែងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព ក្រុងប៉ារីស កាលពី២០ឆ្នាំមុន ហើយមកដល់ពេលនេះ ក្រុមអ្នកកាន់អំ ណាចនៅស្រុកខ្មែរ បានបំភ្លេចចោល មិនអនុវត្តន៍តាមឲ្យបានត្រឹមត្រូវនិងពេញលេញនោះទេ។
សូមបញ្ជាក់ថាបារាំងគឺជាសហ ប្រធានដឹកនាំឲ្យមានសន្និសីទក្រុងប៉ារីស ជាមួយដៃគូដ៏សំខាន់មួយទៀតគឺប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលជាកូនសោដ៏សំខាន់ជួយរកដំណោះស្រាយផ្នែកនយោបាយដើម្បី បញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលដ៏រ៉ាំរ៉ៃនៅកម្ពុជា ហើយ បានបង្កើតឲ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស នៅថ្ងៃទី២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ដោយមានម្ចាស ់ហត្ថលេខីជាដៃគូអន្តរជាតិសំខាន់ៗចំនួន២១ប្រទេសផ្សេងទៀត។ ទាំងសហប្រធាននៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ក៏ដូចជាម្ចាស់ហត្ថ លេខីដែលជាសាក្សី ដ៏សំខាន់សុទ្ធតែ បានប្តេជ្ញាគាំទ្របុព្វហេតុដ៏ត្រឹមត្រូវរបស់លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី ក្នុងបេសកកម្មដ៏មានតម្លៃនិងដើរលើផ្លូវដ៏សែនលំបាក ក្នុងការទាមទារឲ្យស ហគមន៍អន្តរជាតិយកចិត្តទុកដាក់ត្រួតពិនិត្យឡើងវិញ ពីការអនុវត្តកិច្ច ព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស និងធានាឲ្យមានការរៀបចំបោះឆ្នោតដោយប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា នាថ្ងៃទី២៨ កក្កដា ឆ្នាំ២០១៣នេះ។
នៅទូទាំងពិភពលោក អ្នកប្រ ជាធិបតេយ្យនិងអ្នកស្រឡាញ់យុត្តិ ធម៌បានឈឺឆ្អាលនិងថ្កោលទោសខ្លាំងបំផុតចំពោះលោក ហ៊ុន សែន ដែលធ្វើទុក្ខបុកម្នេញរករឿងនិងរា រាំងមិនឲ្យលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី វិលត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ តាមរយៈការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការជាឧបករណ៍នយោបាយ ហើយប្រសិនបើគ្មានការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតឲ្យស្របតាមអនុ សាសន៍របស់លោក សុរិយា ស៊ូប៊ែរឌី ដូចការទាមទាររបស់ប្រធានាធិបតិអាមេរិក និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ជាពិសេសការបោះឆ្នោតនាពេលខាង មុខនេះ បើគ្មានវត្តមានចូលរួមប្រ កួតប្រជែងដោយផ្ទាល់ពីលោកប្រ ធាន សម រង្ស៊ី ទេនោះ ច្បាស់ណាស់ដែលថា ដំណើរការបោះឆ្នោតតាមរបៀបក្លែងបន្លំមិនស្របតាមគោលការណ៍នៃ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យគ្មាននរណាទទួលស្គាល់នោះទេ ហើយ រដ្ឋាភិបាលថ្មីដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតមិនត្រឹមត្រូវ មិនស្របតាម គោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ ចៀសមិនផុតពីការដាក់ឲ្យស្ថិតនៅឯកោពីសហគមន៍អន្តរជាតិនោះទេ៕
0 comments:
Post a Comment